Özellikle kış aylarında üst solunum yolu enfeksiyonlarında yaşanan artış ile beraber can sıkan durumlardan birisi de bitmek bilmeyen öksürük. Pek çok faktöre bağlı olarak ortaya çıkan bu belirti, bazı hastalıkların ciddi habercisi olabiliyor. Eğer 3 haftadır geçmeyen öksürüğe sahipseniz, nefes alıp verirken göğsünüzde hırıltılı bir ses duyuyorsanız bronşite sahip olabilirsiniz. Göğüs hastalıkları uzmanları, bronşit ile alakalı olarak bilinmesi gerekenleri anlattı.
Dış çevreden solunum yoluyla alınan havayı alveol keseciklere taşıyan geniş ve orta genişlikteki hava yolları olan bronşların, çeşitli sebeplere bağlı olarak enfekte olmasına bronşit denir. Bronşite bağlı olarak hava kesecikleri küçülmeye ve daralmaya başlar bu durumda akciğer kapasitesinde büyük oranda azalma görülür. En sık karşılaşılan türü akut bronşittir ve genellikle 2 yaş ve altındaki yaş grubundaki çocuklarda görülür. Viral patojenler nedeniyle ortaya çıkan bronşitin görülmesinde yüzde 50 oranında respiratuvar sinsisyal virüs (RSV) etkilidir.
Akut bronşit, genellikle bakteri veya virüs gibi mikrobik canlıların neden olduğu enfeksiyonlar veya alerjik reaksiyonlar sebebiyle bronş duvarlarının olduğundan fazla kalınlaşması ve mukus üretiminin aşırı derecede artmasıyla sonuçlanır. Yapılan araştırmalara göre kronik bronşit ise genelde sigara içmeye bağlı ortaya çıkabiliyor. Kronik bronşitte de bronş duvarları oldukça kalınlaşır ve mukus salgısı artar ama akut bronşit kadar kolay iyileşemez.
Bronşite yol açan sebepler
Akut bronşitin ortaya çıkmasının en önemli nedeni grip ve nezle gibi soğuk algınlığına neden olan virüslerdir. Genellikle viral ve bakteriyel sebeple kaptığımız akut bronşit bulaşıcıdır. İnfluenza A ve B, parainfluenza, koronavirüs (tip1-3), rinovirüs, respiratuar sinsisyal virüs ve insan metapnömovirus oldukça sık karşılaştığımız faktörlerdir. Kronik bronşitin en önemli ve mutlak nedeni ise sigara içmek veya sigara dumanına uzun süre maruz kalmaktır. Ayrıca yoğun hava kirliliği olan lokasyonlarda yaşamak ve kimyasal maddelerle alakalı fabrikalarda çalışmak da risk faktörleridir.
Bronşit belirtileri nelerdir?
-Ateş,
-Burun tıkanıklığı,
-Boğaz ağrısı,
-Baş ağrısı,
-Yeşil veya sarı balgam,
-İştahsızlık,
-Soluk almada zorluk çekme,
-Nefes alırken hırıltı duyulması
Kronik bronşitte akut bronşitten farklı olarak;
-Sürekli yorgun hissetme,
-Sürekli tekrarlayan şiddetli akciğer enfeksiyonları,
-Nefes darlığı,
-Düşük oksijen seviyesine bağlı olarak ciltte mavileşme, morarma.
Ne zaman doktora başvurulmalı?
-Ateş sürekli devam ediyor ve 5 gündür geçmiyorsa,
-Nefes alıp verirken göğüste hırıltı varsa,
-Öksürüğün şiddeti çoksa ve balgamlı ise,
-Eğer öksürük 3 haftadır devam ediyorsa uzman bir doktora görünmeniz en doğrusu olacaktır.
Bronşit nasıl tedavi ediliyor?
Akut bronşit tedavisindeki amaç, hastalığın sebebiyet verdiği semptomları azaltmak, hastayı bir nebze olsun rahatlatmak ve hastaya destekleyici bakım uygulamaktır. Hastada oksijen yüzdesinin belirli bir seviyeye çıkarak normale dönmesi ve solunum probleminin giderilmesi için tedaviye bronkadilatatör ajanlarla başlanır. İlerlemiş ve ileri seviyedeki bronşit hastaları için kortikosteroidlerin antienflamatuvar adlı maddelerin etkisinden faydalanılır.