Yukarıdaki resimde sol tarafta bir insan beyninin üst yüzeyden görünüşü bulunmaktadır. Resmin sağ tarafından ise beynin kaba bir şekilde merkezine doğru açılmış bir yarık ile beraber orta eksene doğru kısmi kesilmiş bir görüntüsü bulunmaktadır. Bu yazımızda sağ resimde de görebileceğiniz gibi iki beyin yarım kürelerinin birbiri arasında iletişim kurmasını sağlayan ve bu ikiliyi birbirine bağlayan yoğun ve toplu sinir ağları olan corpus callosum üzerinde duracağız.
Corpus Callosum Ne Demek?
Latincede corpus gövde anlamına geliyor, callosum da zorlu kelimesini ifade ediyor. Yani bu yapının Türkçe adlandırılmasında zorlu gövde tabirini kullanıyoruz. Bu kompleks yapı Metatheria ailesinin bir alt türü olan keseli memeliler hariç bütün memeli canlıların beynin korteks tabakasının hemen altında longitudinal (uzunlamasına) bir yarık şeklinde yer almaktadır.
Görünümünden de çıkarabileceğimiz gibi beynin iki hemisferini (yarımküre) bağlayan bu yapı aradaki iletişim görevini görmektedir. Bildiğiniz üzere beyin sol hemisferi vücudun sağ kısmını kontorl eder. Beynin sağ hemisferi ise vücudun sol kısmını kontrol ettiği için bu iki hemisfer arasındaki iletişimi sağlayan corpus callosumun görevinin ne kadar kritik olduğunu anlayabiliriz. Corpus callosumun zarar görmesi durumunda Yabancı El Sendromu ortaya çıkabilir. Yani kişinin ellerinin kendi bilinci dışında hareket etmesi gibi birçok farklı nörolojik problemlerle karşılaşılabilinir. Ayrıca bazı operasyonlarda corpus callosum alınmaktadır.
20.yüzyılın ortalarına kadar bu gizemli yapı kendini halen sır gibi saklıyordu. Ancak 1955 yılında Ronald Myers ki kendisi Chicago Üniversitesinde doktora öğrenimi gören bir öğrenciydi ve bu yapının iki beyin hemisferi arasındaki koordinasyonu sağladığını ve insanlar da buna dahil olmak üzere hayvanların birçoğunda kompleks sorunları çözme becerisini imkanlı kıldığını ortaya çıkarmıştır.
Beyinde bulunan ve en yoğun substentia alba (beyaz madde) bulunduran kısım corpus callosumdur. Beyaz ya da ak madde ise sinir hücrelerinin aksonlarını bulunduran bölgelerdir. Buna ek olarak corpus callosum yapısı içinde yaklaşık olarak 250 milyon akson mevcuttur.
Kadın ve erkekler arasında bu yapıda farklılık bulunup bulunmadığı geçtiğimiz asrın en merak ettiği konulardan biri olmasının yanısıra beyin görüntüleme tekniklerinin de bu cevapsız soru üzerine geliştiği düşünülmektedir.
Büyük Arabulucu / The Awkward Yeti
İki binli yılların başındaki gelişen teknoloji ile beraber corpus callosumun cinsiyet bazlı olarak farklılık gösterdiği ortaya konmuştur. Ancak bu fark yalnızca belli bağlantılar üzerinde görülmüştür. Bazı bağlantılar kadınlarda daha yoğun iken bazıları ise erkeklerde daha yoğun olarak saptanmıştır.